Historia toczy się każdego dnia, godzina po godzinie, dzieją się rzeczy zarówno wielkie, jak i z pozoru błahe. Dopiero z perspektywy czasu można niejako z dystansu zobaczyć wyraźniej jak te drobne wydarzenia wpływały na te większe lub do nich prowadziły. W historii Warszawy miesiące sierpień i wrzesień roku 1944 zapisały się w sposób szczególny. W upalne lato, dziewczęta i chłopcy wyruszyli do walki o wolność stolicy. Prawdopodobnie nikt z nich nie przypuszczał jak mocno wydarzenia owych dni wpłyną na losy miasta i jego mieszkańców.
Żoliborz
Dwoje łączników podjęło ponowną próbę przepłynięcia Wisły. Udało im się niepostrzeżenie przeprawić na drugi brzeg i dotrzeć do sztabu 2DP. Tam przekazali informacje o położeniu taktycznym oddziałów powstańczych na Żoliborzu. wobec powstrzymania natarcia 25 DPanc. gen. SS i Policji Erich von dem Bach w piśmie do "Komendanta polskich Powstańców na Żoliborzu", powodowany "względami humanitarnymi", proponował wyjście z terenu objętego walkami ludności cywilnej oraz oferował powstańcom, którzy się poddadzą, wszystkie prawa przysługujące jeńcom wojennym. Kapitan "Żubr", upoważniony przez ppłk. "Żywiciela" do sformułowania odpowiedzi, następnego dnia jednoznacznie omówił i przypomniał, że:"Metody niemieckie w stosunku do ludności cywilnej widzimy i obserwujemy, słyszymy krzyki ludności Polskiej mordowanej przez "humanitarnych" niemców, widzimy olbrzymie pożary całych ulic, sprawcami których są właśnie "humanitarni" niemcy [...]. W rozkazie dziennym ppłk "Żywiciel" złożył następujące podziękowanie: Walki ostatnich dni wykazały niebywały hart i męstwo. Żołnierz często przez dwie doby niezmieniony na posterunku walczył z pełnym poświęceniem. Wszystkie ustalone linie zostały utrzymane. Pewne nieznaczne zdobycze terenowe okupił nieprzyjaciel krwawymi i bolesnymi stratami. Nikogo nie wyróżniam, gdyż wszystkie walczące zgrupowania spełniły sumiennie swój żołnierski obowiązek. Dziś każdy dzień przynosi radykalne zmiany sytuacji. Położenie nieprzyjaciela gwałtownie się pogarsza. Klęska Niemców jest kwestią najbliższych dni. Wzywam Was, żołnierze do dalszego prowadzenia walki jak dotychczas. Każdy celny strzał to krok do wyzwolenia. Każdy zdobyty metr to silniejsze zaciskanie pętli na szyi wroga. Dziękuję wszystkim dowódcom z spokojne dowodzenie, żołnierzom za czyny bojowe, łącznikom i sanitariuszkom za poświęcenie w wykonywaniu obowiązków i przykłady niebywałego hartu ducha. Służbom pomocniczym za wzorową współpracę z linią.
Niech żyje wolna i potężna Polska.
Niech żyje Armia Krajowa."
Pomoc zza Wisły miała przyjść już tej nocy. O godz. 22.00 na lewy brzeg na wysokości Kępy Potockiej przeprawiła się grupa zwiadowców chor. Rembowskiego. W ślad za nią o godz. 23.10 ruszyła 78-osobowa kompania 6 pp 2 DP.
Warszawa
Trwały zacięte walki na Przyczółku Czerniakowskim.
Dwoje łączników podjęło ponowną próbę przepłynięcia Wisły. Udało im się niepostrzeżenie przeprawić na drugi brzeg i dotrzeć do sztabu 2DP. Tam przekazali informacje o położeniu taktycznym oddziałów powstańczych na Żoliborzu. wobec powstrzymania natarcia 25 DPanc. gen. SS i Policji Erich von dem Bach w piśmie do "Komendanta polskich Powstańców na Żoliborzu", powodowany "względami humanitarnymi", proponował wyjście z terenu objętego walkami ludności cywilnej oraz oferował powstańcom, którzy się poddadzą, wszystkie prawa przysługujące jeńcom wojennym. Kapitan "Żubr", upoważniony przez ppłk. "Żywiciela" do sformułowania odpowiedzi, następnego dnia jednoznacznie omówił i przypomniał, że:"Metody niemieckie w stosunku do ludności cywilnej widzimy i obserwujemy, słyszymy krzyki ludności Polskiej mordowanej przez "humanitarnych" niemców, widzimy olbrzymie pożary całych ulic, sprawcami których są właśnie "humanitarni" niemcy [...]. W rozkazie dziennym ppłk "Żywiciel" złożył następujące podziękowanie: Walki ostatnich dni wykazały niebywały hart i męstwo. Żołnierz często przez dwie doby niezmieniony na posterunku walczył z pełnym poświęceniem. Wszystkie ustalone linie zostały utrzymane. Pewne nieznaczne zdobycze terenowe okupił nieprzyjaciel krwawymi i bolesnymi stratami. Nikogo nie wyróżniam, gdyż wszystkie walczące zgrupowania spełniły sumiennie swój żołnierski obowiązek. Dziś każdy dzień przynosi radykalne zmiany sytuacji. Położenie nieprzyjaciela gwałtownie się pogarsza. Klęska Niemców jest kwestią najbliższych dni. Wzywam Was, żołnierze do dalszego prowadzenia walki jak dotychczas. Każdy celny strzał to krok do wyzwolenia. Każdy zdobyty metr to silniejsze zaciskanie pętli na szyi wroga. Dziękuję wszystkim dowódcom z spokojne dowodzenie, żołnierzom za czyny bojowe, łącznikom i sanitariuszkom za poświęcenie w wykonywaniu obowiązków i przykłady niebywałego hartu ducha. Służbom pomocniczym za wzorową współpracę z linią.
Niech żyje wolna i potężna Polska.
Niech żyje Armia Krajowa."
Pomoc zza Wisły miała przyjść już tej nocy. O godz. 22.00 na lewy brzeg na wysokości Kępy Potockiej przeprawiła się grupa zwiadowców chor. Rembowskiego. W ślad za nią o godz. 23.10 ruszyła 78-osobowa kompania 6 pp 2 DP.
Warszawa
Trwały zacięte walki na Przyczółku Czerniakowskim.
Niezależnie od tego jak dziś patrzymy na te burzliwe dzieje stołecznej insurekcji oraz jak oceniamy trafność decyzji o jej rozpoczęciu, wypada zapoznać się z przebiegiem tych wydarzeń. Jak co roku, od kilku lat publikujemy w tym okresie serię codziennych postów, które mają naszym czytelnikom ułatwić poznanie tych trudnych losów miasta i jego mieszkańców. Tym razem naszym przewodnikiem po dniach walki i powstańczego trudu będzie publikacja autorstwa Grzegorza Jasińskiego “Żoliborz Walczący”. Wbrew pozorom nazwa książki może być odrobinę myląca, albowiem autor tego kalendarium nie ogranicza się jedynie do opisu, tego co działo się na Żoliborzu, ale także zawiera kronikę wydarzeń powstańczych w całej Warszawie. Mamy nadzieję, że ta krótka skondensowana forma ułatwi czytelnikom codzienne zapoznawanie się z tym co 74 lata temu działo się w naszym mieście nie tylko w teorii, ale także poprzez odwiedzenie opisywanych miejsc. Jeśli ktoś chciałby znaleźć więcej informacji to zachęcamy również do zapoznania się z naszymi kalendariami Powstania z lat ubiegłych. Życząc zarazem nie tylko przyjemnej lektury, ale także i udanych spacerów, jak zwykle zachęcamy do wyjścia w miasto, w którym nie tylko w początku sierpnia będzie wiele do zobaczenia w ramach upamiętnienia Powstania i jego bohaterów ! Zatem do spotkania na miejskich brukach !
Komentarze
Prześlij komentarz