Wystawa prezentowana na placu Zamkowym zorganizowana została przez Fundację Polsko-Ormiańską, a honorowy patronat nad nią objęła Ambasada Republiki Armenii. Na kilkunastu planszach przedstawione zostały tu zdjęcia, szkice i ilustracje, pierwotnie opublikowane na łamach międzynarodowej prasy, która na bieżąco relacjonowała okrucieństwa jakich dopuszczono się wobec Ormian w Imperium Osmańskim w tamtym czasie. Każdy zainteresowany może również dowiedzieć się czym tak naprawdę było Ludobójstwo Ormian, nie tylko dzięki owym zebranym tu okładkom gazet, ale również prezentowanym informacjom.
W tym miejscu także i Nam wypada powiedzieć choć kilka słów o tym wydarzeniu. Za początek rzezi Ormian przyjmuje się datę 24 kwietnia 1915 roku. Tego dnia w Stambule zostało aresztowanych, a następnie straconych ok. 250 przywódców ormiańskiej elity. Następnym krokiem było zarządzenie przez władze masowej deportacji Ormian, którzy zamieszkiwali głównie wschodnie rejony Imperium Osmańskiego. Mężczyźni byli wówczas mordowani w masowych egzekucjach, a kobiety, dzieci i starcy siłą przesiedlani na pustynne tereny dzisiejszej Syrii. Podczas tzw. marszów śmierci, z braku wody i pożywienia, wielu przesiedleńców straciło życie. Ocenia się, że do końca I wojny światowej unicestwiono w ten sposób nawet do 1,5 miliona Ormian. Reszta ormiańskiej mniejszości, to jest nawet blisko 3 miliony ludzi, rozproszyło się po świecie.
Większość historyków uznaje, że masowy mord na Ormianach kwalifikuje się jako ludobójstwo. Według definicji sformułowanej przez prawnika Rafała Lemkina z ludobójstwem mamy do czynienia wtedy, gdy: dochodzi do planowanego zabijania członków określonej grupy etniczno-narodowej, rasowej, religijnej lub społecznej w celu jej całkowitej eksterminacji. Zgodnie tak ujętym opisem zjawiska, pogrom Ormian z 1915 r. jest bez wątpienia jednym z pierwszych znanych przypadków ludobójstwa w XX wieku.
Na koniec nie pozostaje Nam nic innego, jak zaprosić wszystkich naszych czytelników na spacer, a w zasadzie nawet dwa spacery. Jako cel pierwszego z nich proponujemy plac Zamkowy, gdzie będziecie mieli możliwość przyjrzeć się z bliska opisywanej powyżej wystawie. Na drugim zaś proponujemy byście swe kroki skierowali do Ogrodu Sprawiedliwych, w którym odsłonięty został właśnie kamień poświęcony Hasanowi Mazharowi. Cytując napis na kamieniu gubernatorowi Ankary, który wbrew zbrodniom władz i społecznemu na nie przyzwoleniu, odmówił udziału w ludobójstwie tureckich Ormian (1915-1917).
Wszystkich zainteresowanych dalszym zgłębieniem tego tematu zapraszamy do do lektury książek jakie są obecnie dostępne na rynku wydawniczym, na początek możemy wam zaproponować m.in. takie pozycje :
- Ternon Yves Ormianie : historia zapomnianego ludobójstwa. Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, cop. 2005
- Kucharczyk Grzegorz Pierwszy holocaust XX wieku. Warszawa : Fronda.pl, cop. 2012
- Bruneteau Bernard Wiek ludobójstwa. Warszawa : "Mówią Wieki", 2005
Komentarze
Prześlij komentarz