Dziś przedmiotem naszego zainteresowania będzie budynek ukryty na Starej Pradze przy ulicy Jagiellońskiej. Możliwe, że jest on znany tym, którzy wychowywali się w Warszawie lub sami wychowują tu dzieci.
Budowa Gmachu Wychowawczego Gminy Starozakonnych im. Michała Bergsona, bo o nim mowa, rozpoczęła się w 1911 roku, a zakończyła w 1914. Jej inicjatorem był przewodniczący Warszawskiej Gminy Żydowskiej Michał Bergson. Autorami modernistycznego projektu z dekoracją nawiązującą do stylu polskiego renesansu byli Henryk Stifelman i Stanisław Weiss. Szczyt gmachu zdobią roślinne wicie, kwiaty i różne zwierzęta, jest to z kolei nawiązanie do dekoracji dawnych synagog budowanych na ziemiach polskich.
W obszernym gmachu mieściły się: przytułek dzienny dla 100 dzieci w wieku od 2 do 5 lat, ochronka dla 150 dzieci, szkoła przewidziana dla 550 uczniów, mieszkania personelu, a także biura praskiego wydziału dobroczynności.
W jednym z największych jego pomieszczeń znajdowała się synagoga dla personelu i wychowanków. Prawdopodobnie korzystali z niej również okoliczni mieszkańcy. W 1940 roku wszyscy wychowankowie i opiekujący się nimi personel zostali przesiedleni do warszawskiego getta.
Po wojnie budynek zajmowany był przez Wojewódzki Komitet Żydów w Polsce. W latach 1948-1950 pomieszczenia mieszczące dawniej synagogę zostały przebudowane na potrzeby Teatru Żydowskiego wg projektu Eleonory Sekreckiej. W 1953 roku zaś wprowadził się tu Teatr Lalek "Baj". Obecnie znajduje się tu również przedszkole, a także prywatne mieszkania.
Obecnie jest to jeden z nielicznych zabytków kultury żydowskiej w Warszawie, który zachował swój oryginalny wygląd. Na fasadzie znajduje się oryginalna tablica upamiętniająca zakończenie budowy. Poza informacją co mieścił budynek znajdują się na niej również Polski orzeł i Warszawska syrenka.
Wszystkich naszych czytelników, którzy czasem chodzą do tego teatru zachęcamy do bliższego przyjrzenia się budynkowi. Tych, którzy dzieci nie mają zachęcamy do spaceru w te okolice i uczynienia tego samego.
Komentarze
Prześlij komentarz